Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014

Πότε η γυμναστική γίνεται Υπερβολή;

Τα οφέλη της άσκησης είναι γνωστά: χτίζει μια καλή φυσική κατάσταση, βελτιώνει τη διάθεση, ανακουφίζει από το άγχος, βοηθά το μεταβολισμό και τέλος, μπορεί να προσφέρει και ευχαρίστηση.
Κι ενώ κάποιος  ξεκινάει γυμναστήριο, έτσι απλά, για να νοιώσει σωματική ευεξία  ή να εκτονώσει το καθημερινό στρες, χωρίς να σκέφτεται καν να χάσει κιλά, τελικά μπορεί να καταλήξει να βιώνει μια εξάρτηση, μια εμμονή, μια διαταραχή που ονομάζεται "Εθισμός στην άσκηση", 'Υπερβολική Άσκηση" ή"Ψυχαναγκαστική άσκηση", η οποία είναι το ίδιο σοβαρή, όπως  η Ανορεξία και η Βουλιμία .

Χαρακτηρίζεται κυρίως από: 
1. δυσλειτουργία στον τρόπο σκέψης και δράσης του ατόμου στην καθημερινότητα, 
 2. απόσυρση από την κοινωνική ζωή
3. αντιμετώπιση της άσκησης ως "αντιστάθμισμα"  του άγχους και της ενοχής που μπορεί να νοιώθει μετά την κατανάλωση πολλών θερμίδων, όταν συνυπάρχει μια διατροφική διαταραχή.  

 Με δεδομένο το ότι η άσκηση, όσο υπερβολική και αν φαίνεται, δεν είναι κοινωνικά επιλήψιμη, σε σχέση με άλλες εξαρτήσεις, δεν είναι και πολύ εύκολο να εντοπίσουμε την συγκεκριμένη διαταραχή στους άλλους ή ακόμα και στον ίδιο μας τον εαυτό.    

Το βασικό κριτήριο της Υπερβολικής Άσκησης είναι η επιλογή της άσκησης σαν πρώτη προτεραιότητα στη ζωή , και όχι η ένταξή της σε έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής.

Άλλα σημεία της συγκεκριμένης εμμονής , που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν μπορεί να είναι:

·     ο ορισμός της άσκησης  ως πρώτη προτεραιότητα στη ζωή, στο σημείο που να  ακυρώνουμε άλλες σημαντικές δραστηριότητες για να πάμε γυμναστήριο,
·   ο προγραμματισμός της καθημερινότητας σύμφωνα με τις προπονήσεις που έχουμε σχεδιάσει,
·  ο περιορισμός των κοινωνικών επαφών ή οι συχνές συγκρούσεις με το κοντινό περιβάλλον λόγω της συνήθειάς μας αυτής,
·    το άγχος, στην περίπτωση που χάσουμε μια προπόνηση,
·  ο αυστηρός σχεδιασμός των θερμίδων που θα καταναλώσουμε σε ένα γεύμα ή σε μία μέρα, ανάλογα με το πρόγραμμα προπόνησης που θα ακολουθήσουμε μετά, ή και το αντίστροφο,
·     η αναπλήρωση των προπονήσεων που έχουμε χάσει, 
·  η περιστροφή των σκέψεών μας γύρω από την άσκηση, το είδος της προπόνησης , τις προηγούμενες επιδόσεις μας κλπ.  καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Πολλές φορές η Υπερβολική Άσκηση συνυπάρχει με κάποια διατροφική διαταραχή, κατά την οποία η ζωή του ατόμου καθορίζεται ολοκληρωτικά από τον τρόπο που θα ασκηθεί και τον τρόπο που θα "ξεφορτωθεί" κάποιες έξτρα θερμίδες. Ο καταναγκαστικός προγραμματισμός της άσκησης, αλλά και της διατροφής,  προσδίδει στο άτομο ένα αίσθημα ελέγχου και ανωτερότητας, στην περίπτωση που καταφέρνει να το τηρήσει επακριβώς, αλλά το γεμίζει με άγχος που μπορεί να γίνει απελπισία όταν μια μέρα "ξεφύγει" από το πλάνο.

 Είναι διαταραχή που, συνδυαζόμενη με άλλα ψυχολογικά προβλήματα, παγιδεύει το άτομο σε πολλούς φαύλους κύκλους, και μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για την σωματική του υγεία επίσης, αφού μπορεί να προκαλέσει: μόνιμο τραυματισμό, καταστροφή της μυϊκής μάζας σώματος, αμηνόρροια, οστεοπόρωση, εξουθένωση και χρόνια κόπωση, ακόμη και καρδιοπάθειες.

Γι'αυτό, ας είμαστε προσεκτικοί στους στόχους και στις προσδοκίες μας, όταν εντάσσουμε τη γυμναστική στη ζωή μας και ας ζητήσουμε ψυχολογική βοήθεια αν διαπιστώσουμε ότι η σκέψη μας και η συμπεριφορά μας τείνουν  να κυριαρχούνται από το ίδιο θέμα, επιφέροντας δυσλειτουργία στους υπόλοιπους τομείς της ζωής μας.